Z dumą stoję przed wami jako przedstawiciel kraju, który 20 lat temu dał światu "Solidarność". Ruch, który doprowadził do stopnienia lodowca zimnej wojny - mówił w czwartek w pięciominutowym wystąpieniu w nowojorskiej siedzibie ONZ prezydent Kwaśniewski. - Dziewięć lat później, poprzez rozmowy Okrągłego Stołu, Polacy pokazali, jak wola porozumienia może doprowadzić do historycznego przełomu. Idea solidarności rozumianej m.in. jako wrażliwość na potrzeby słabszych może nam pomóc w walce z mrocznymi stronami globalizacji, głównie podziałem między bogatą Północą a biednym Południem - mówił prezydent, który przewodniczy jednemu z czterech "okrągłych stołów", przy których obradują uczestnicy szczytu.
*
Czwartek zdominowały sprawy afrykańskie. - Dotychczasowe, zawstydzające, fiasko pomocy najbogatszych dla Czarnego Lądu to prawdziwa hańba - mówił brytyjski premier Tony Blair. - Przed rozjechaniem się do domów powinniśmy wypracować wspólną strategię pomocy. Nie ma w tej chwili sprawy bardziej palącej.
*
Z wystąpień kolejnych afrykańskich przywódców wyłaniał się straszny obraz kontynentu wyniszczanego przez wojny, AIDS, nędzę i głód.

Jak wynika ze specjalnego raportu przygotowanego na szczyt:

**
dzienny dochód większości Afrykanów jest niższy niż równowartość dolara;

**
40 proc. wydatków rządowych idzie na spłatę długów zagranicznych;

**
w ciągu dekady najzamożniejsze kraje musiałyby zainwestować na Czarnym Lądzie minimum 20 mld dol. (dwa razy więcej niż obecnie), aby gospodarka Afryki stanęła na nogi;
**
24,5 mln spośród 34,3 mln seropozytywnych lub chorujących na AIDS mieszkańców globu mieszka w Afryce, zaś tamtejsze rządy potrzebują 3 mld dol. rocznie na walkę z epidemią (w czwartek prezydent Zimbabwe Robert Mugabe przyznał, że wśród ofiar AIDS jest trzech ministrów jego rządu!).
**
- Rozpaczliwie potrzebujemy leków przeciw HIV i AIDS - apelował prezydent Namibii Sam Nujoma. - Mieszkańcy Czarnego Lądu muszą sobie jednak nade wszystko sami pomóc - przestrzegał Thabo Mbeki, prezydent RPA, najbogatszego kraju kontynentu.
**
Kwestia afrykańska zdominowała też zaczynający się dzisiaj dwudniowy miniszczyt 15 członków Rady Bezpieczeństwa, który ma się zająć kwestią wzmocnienia operacji pokojowych. A także - w mniejszym gronie tylko stałych członków Rady - zmianą zasad ich finansowania. Chodzi głównie o zmniejszenie składek amerykańskich (płacą dziś 30 proc.). W końcowej deklaracji uczestnicy miniszczytu przyrzekną też Afryce większą pomoc finansową i zwiększenie oddziałów pokojowych.
**
Gwiazdą szczytu okrzyknięty został kubański prezydent Fidel Castro. Leciwemu przywódcy udało się na wstępie zdobyć sympatię delegatów, których rozśmieszył. Wchodząc na mównicę, znany z upodobania do godzinnych oracji Castro rozwinął sporych rozmiarów białą chusteczkę i nakrył nią świetlny wskaźnik, który pokazuje mówcom, czy przysługujące im pięć minut zostało wyczerpane. Po czym wygłosił ognistą przemowę, winiąc jak zwykle Stany Zjednoczone - "hegemoniczne supermocarstwo" - o to, że narzuca światu niesprawiedliwy porządek i próbuje o wszystkim decydować. Przemawiał dokładnie pięć minut. Potem zdjął chusteczkę i wśród śmiechów oraz oklasków zszedł z mównicy.

ZBIGNIEW BASARA, NOWY JORK, MAK

http://www.zycie.wp.pl/swiat.html?id=1022